ΕΦΣΥΝ: Σύγκρουση Καραμανλή-Σκρέκα Άρης Χατζηγεωργίου

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ 19.01.2023, 12:45

Μπούμερανγκ επιστρέφει στην κυβέρνηση το επικοινωνιακό μπαράζ που επιχείρησε χθες με τη δημοσιοποίηση του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ). Οι «φιλόδοξοι στόχοι» έως τα έτη 2030 και 2050 δεν οδηγούν όπως αρχικά προβλεπόταν στον μηδενισμό των ρύπων, οι προβλεπόμενες επενδύσεις ύψους 137 δισεκατομμυρίων αφορούν μόνο τις μεγάλες επιχειρήσεις και ταυτόχρονα διατηρείται για χρόνια η εξάρτηση από το εισαγόμενο φυσικό αέριο που αναδείχτηκε τα τελευταία χρόνια ως προωθητικό της κερδοσκοπίας στην παραγωγή ηλεκτρισμού.

Και σαν να μην έφταναν όλα τα παραπάνω, αναδεικνύεται πλέον και ενδοκυβερνητικά το πρόβλημα με την έλλειψη «ηλεκτρικού χώρου» που απειλεί να μετατρέψει σε φούσκα όχι μόνο τις επενδύσεις φωτοβολταϊκά-ανεμογεννήτριες αλλά και εκείνες που αφορούν τα νέα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας (μπαταρίες-αντλησιοταμίευση).

Το νέο ΕΣΕΚ παρουσιάστηκε χθες πρωί πανηγυρικά από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα. Πρόκειται για επικαιροποίηση του ΕΣΕΚ του έτους 2019 με στόχο η Ελλάδα να είναι, όπως είπε, «από τις πρώτες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης που θα υποβάλει νέο, πιο φιλόδοξο πλάνο μέχρι τον Απρίλιο 2023». Ο κ. Σκρέκας δεν εξήγησε πώς θα βρεθεί χρόνος έως τον Απρίλιο ώστε να γίνει ουσιαστική διαβούλευση για το ΕΣΕΚ, που ακόμη δεν έχει ανέβει στην πλατφόρμα διαβούλευσης opengov.gr, να ακουστούν όλοι οι φορείς και να φτάσει στην Βουλή για ψήφιση.

Μέσα στο νέο ΕΣΕΚ πάντως γίνεται η παραδοχή ότι μειώνονται οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2050, «χωρίς όμως να φτάνουν στο μηδέν» όπως θα συμβεί σε πολλές άλλες χώρες. Ο κ. Σκρέκας μίλησε για ραγδαία ανάπτυξη φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων, χωρίς να εξηγεί πώς θα εξοικονομηθεί ο απαραίτητος ηλεκτρικός χώρος.

Την ίδια ώρα της παρουσίασης Σκρέκα, σε άλλο συνέδριο για την ηλεκτροκίνηση ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κ. Καραμανλής άφηνε σαφείς αιχμές για το υπουργείο Περιβάλλοντος λέγοντας χαρακτηριστικά: «Η μεγάλη πρόκληση -και νομίζω ότι στη δεύτερη θητεία της η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα πρέπει να βρει λύση σε αυτό το κομμάτι- είναι τι κάνουμε με το ζήτημα της φέρουσας ικανότητας του δικτύου. Δηλαδή κατά πόσον μπορούμε να βάλουμε φορτιστές παντού». Ο κ. Καραμανλής έκανε και υποδείξεις ζητώντας από το υπουργείο του κ. Σκρέκα να σκεφτεί «εκτός πλαισίου»: «Καλός είναι ο ΔΕΔΔΗΕ, αλλά μπορεί να βοηθήσει να βάλουμε φορτιστές παντού; Εάν δεν μπορεί, πρέπει να βρούμε άλλους τρόπους και δεν σας κρύβω ότι επεξεργαζόμαστε και άλλους τρόπους».

Στη δική του πάντως παρουσίαση ο κ. Σκρέκας άνοιξε τους κρουνούς των επενδύσεων που θα χρειαστούν τα επόμενα χρόνια, χωρίς όμως να προσδιορίζει ποιος θα πληρώσει το μάρμαρο. Ενώ οι ετήσιες επενδύσεις μεταξύ 2016-2020 έφταναν κατά μέσον όρο τα 6,5 δισ., θα πρέπει να εκτοξευτούν στα 12,5 δισ. μεταξύ 2021-2025 και στα 15 δισ. μεταξύ 2026-2030. Στις επενδύσεις αυτές δεν περιλαμβάνονται καν εκείνες για τον τομέα των μεταφορών (π.χ. αγορά ηλεκτρικών οχημάτων), καθώς αφορούν την εγκατάσταση νέων φωτοβολταϊκών-αιολικών πάρκων (ΑΠΕ), συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας και παραγωγής νέων μορφών καυσίμων (π.χ. υδρογόνου) ακόμη και από τα σκουπίδια που παράγονται στις πόλεις.

Ευνόητο είναι ότι τέτοιες επενδύσεις δεν μπορούν να υλοποιηθούν από μεμονωμένους πολίτες ή ενεργειακές κοινότητες. Σε ερώτηση της «Εφ.Συν.» για το τι ύψους επενδύσεων μπορούν να οδηγήσουν σε εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες, ο κ. Σκρέκας δήλωσε ανέτοιμος να απαντήσει. Χωρίς απάντηση έμειναν και τα ερωτήματα δημοσιογράφων για το ύψος των ενισχύσεων (κεφαλαιουχικών και λειτουργικών) που θα απαιτήσουν αυτές οι επενδύσεις και θα μεταφερθούν στους λογαριασμούς των καταναλωτών. Μόλις πρόσφατα ο διαχειριστής των δικτύων μεταφοράς ηλεκτρισμού ΑΔΜΗΕ ζήτησε αύξηση των ρυθμιζόμενων εσόδων του κατά 40% επικαλούμενος τον πληθωρισμό και τα νέα έργα που εκτελεί για τη διασύνδεση των νησιών.

Αίσθηση προκαλεί πάντως το γεγονός ότι παρά την εκτόξευση των έργων ΑΠΕ το φυσικό αέριο διατηρεί κυρίαρχο ρόλο στο ενεργειακό μίγμα, αφού διατηρείται κοντά στο 30% του συνόλου μέχρι το έτος 2028 και το 2030 υποχωρεί στο 17%.

Για «υπερδέσμευση» της Ελλάδας στο φυσικό αέριο και αναίρεση του στόχου της κλιματικής ουδετερότητας για το 2050 μιλούν σε κοινή τους δήλωση οι αρμόδιοι για την Ενέργεια από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ, Σωκ. Φάμελλος και Πέτη Πέρκα. «Επικυρώνεται η βούληση της κυβέρνησης Μητσοτάκη να εξαρτά τη χώρα από ένα εισαγόμενο ορυκτό καύσιμο που θέτει σε κίνδυνο την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Μοναδικός στόχος αυτής της επιλογής είναι να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα του καρτέλ ενέργειας, το οποίο σωρεύει υπερκέρδη εις βάρος της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας» αναφέρουν οι δύο βουλευτές. Τονίζουν επίσης ότι η Ελλάδα έχει μείνει πίσω στα προγράμματα «Εξοικονομώ» για αναβάθμιση κατοικιών – το πρόγραμμα του 2020 έχει σοβαρότατα προβλήματα πληρωμών και του 2021 είναι «πρακτικά κολλημένο». Το Εξοικονομώ για την επιχειρηματικότητα «πρακτικά αγνοείται», ενώ «το πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ για την ενεργειακή αναβάθμιση των δημοσίων κτιρίων παρέμεινε στο ψυγείο για τριάμισι χρόνια και ακόμη δεν έχει εντάξεις έργων».

Μείωση που δεν αγγίζει τους καταναλωτές

Οφέλη μόνο για τον κρατικό προϋπολογισμό και όχι για τους καταναλωτές θα φέρουν οι επικείμενες μειώσεις στα τιμολόγια λιανικής των ηλεκτροπαραγωγών, που αναμένεται να ανακοινωθούν αργά αύριο το βράδυ μετά τη διεθνή πτώση των τιμών αερίου και τη μείωση της χονδρεμπορικής τιμής στην Ελλάδα.

Τα τιμολόγια λιανικής ανακοινώνονται κάθε 20 του μηνός για να ισχύσουν από την 1η του επομένου, ενώ παράγοντες της εγχώριας αγοράς προβλέπουν για τον Φεβρουάριο μειώσεις έως και 40%. Ομως η τελική χρέωση για τον καταναλωτή δεν αναμένεται να αλλάξει και θα παραμείνει στο φάσμα των 0,15-0,17 ευρώ ανά κιλοβατώρα, καθώς θα μειωθεί η κρατική επιδότηση. Η ΔΕΗ χρέωνε τον Ιανουάριο 0,489 ανά κιλοβατώρα και οι υπόλοιπες εταιρείες 0,36 έως 0,52 ευρώ, αλλά η επιδότηση διαμορφώθηκε έτσι ώστε η τελική χρέωση να διατηρηθεί όπως και τους προηγούμενους μήνες. Η χονδρεμπορική τιμή στην Ελλάδα μειώθηκε σήμερα στα 58,4 ευρώ ανά μεγαβατώρα υποχωρώντας μέσα σε δύο μέρες πάνω από 60%, καθώς η συμμετοχή του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μίγμα συρρικνώθηκε στο 6,7% αφού σχεδόν το 55% αναμένεται να παραχθεί από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.